پانسمان های هیدروژل برای درمان زخم های سوختگی

 

آسیب حرارتی یکی از شدیدترین و پیچیده ترین اشکال تروما و یکی از علل اصلی ناتوانی است. آسیب حرارتی می تواند در اثر گرما، برق با ولتاژ بالا یا مواد شیمیایی ایجاد شود. افرادی که دچار سوختگی شدید می شوند، ممکن است از ناراحتی عاطفی شدید رنج ببرند که می تواند منجر به بیماری روانی شود. سوختگی‌های شدید نیاز به بستری طولانی‌مدت در بیمارستان دارد که منجر به هزینه‌های هنگفت می‌شود و می‌تواند با یک سری عوارض کشنده (مانند شوک، عدم تعادل الکترولیت، نارسایی تنفسی و عفونت زخم) همراه باشد.

 

 سه عامل خطر اصلی مرگ در بیماران سوختگی عبارتند از:

سن بالا، سوختگی غیر سطحی که بیش از 40 درصد از کل سطح سوختگی را تشکیل می دهد  (TBSA) و آسیب ناشی از استنشاق (سوختگی انجمن سوختگی آمریکا، 2016).

 

ارزیابی بیماران سوختگی شامل دو پارامتر مهم است:

• عمق زخم

•  TBSA

     

 

سوختگی به شکل زیر درجه بندی میشود:     

• سوختگی درجه یک: لایه سطحی اپیدرم را تحت تأثیر قرار می دهد.
• سوختگی های سطحی درجه دو: روی اپیدرم و درم تاثیر می گذارد.
•  سوختگی های عمیق درجه دو: کل اپیدرم و درم را تحت تاثیر قرار می دهند.
•  سوختگی درجه سوم: اپیدرم، درم و بافت زیر جلدی را تحت تاثیر قرار می دهد.

 

Burn wounds. (A) First degree. (B) Superficial second degree. (C) Deep second degree. (D) Third degree

 

درمان سیستمیک بیماران سوختگی به ارزیابی اولیه، درمان اورژانسی، احیای مایعات، مدیریت شدید و پیشگیری از عفونت تقسیم می‌شود.

ارزیابی اولیه

شامل: شناسایی دیسترس تنفسی و آسیب ناشی از استنشاق دود. ارزیابی وضعیت قلبی عروقی و علائم شوک؛ شناسایی عوارض آسیب؛ تعیین شدت سوختگی درمان اورژانسی سوختگی

درمان جراحی:

1. دبریدمان و اسکروتومی ابزار اصلی برای کنترل عفونت زخم هستند.
2. پیوند پوست: پیوند پوست یک روش رایج برای بستن زخم های سوختگی است. برای بیماران پایدار با نواحی سوختگی کوچک و منبع کافی پوست، اغلب از پیوندهای پوستی اتولوگ با ضخامت متوسط استفاده می شود.

درمان غیر جراحی:

پانسمان برای پوشاندن زخم های سوختگی، اپیتلیزاسیون، جلوگیری از عفونت و ترومای مکانیکی، مرطوب نگه داشتن زخم و کاهش درد استفاده می شود.

 

انواع مختلف پانسمان های موجود :

• پانسمان‌های سنتی مانند گاز وازلین، قرص‌های سیلیکونی و پانسمان‌های پارافینی معمولاً برای مراقبت روزانه از سوختگی‌ها استفاده می‌شوند.
• پانسمان های حاوی نقره مانند Acticoat®، Mepilex Ag®  و Aquacel® Ag دارای فعالیت ضد باکتری قوی تری نسبت به کرم Silver Sulfadiazine (SSD) هستند همراه با عوارض جانبی و هزینه کمتر. بنابراین پانسمان های حاوی نقره به مبارزه با عفونت زخم کمک می کنند.
• پانسمان های بیولوژیکی مانند آمنیون انسانی
• پانسمان های مصنوعی مختلف، پانسمان های آلژینات، پانسمان های هیدروکلوئیدی، پانسمان های هیدروژل و فیلم های پلی اورتان به طور گسترده ای برای پوشاندن سطح زخم در طول اپیتلیزاسیون مجدد استفاده می شوند.

مزایا پانسمان هیدروژل

پانسمان سوختگی باید زیست سازگاری، زیست تخریب پذیری، ساختار متخلخل و خواص مکانیکی مناسب داشته باشد.

ویژگی های یک پانسمان سوختگی ایده آل عبارتند از:

 1) چسبندگی خوب به سطح زخم (در حالی که به سطح زخم نمی چسبد و سادگی در برداشتن پانسمان)

 2) شفاف، قابل مشاهده و غیر محصور با سرعت معقولی از انتقال بخار آب برای جلوگیری از غوطه ور شدن زخم.

 3) ایجاد یک سد خوب در برابر تهاجم باکتری برای جلوگیری از عفونت.

4) زیست سازگاری خوب، در دسترس بودن گسترده و قیمت مناسب.

بهبود زخم یک فرآیند فیزیولوژیکی پیچیده است که به طور کلی به چهار مرحله تقسیم می شود:

1. هموستاز
2.  التهاب 
3. تکثیر
4. دژنراسیون

در مقایسه با سایر زخم ها، روند بهبود زخم سوختگی پیچیده تر است و تحت تأثیر عوامل بسیاری قرار می گیرد. مقدار زیادی از بافت از بین رفته در بستر زخم سوختگی ناشی از دمای بالا که منجر به تکثیر گسترده باکتری های بیماری زا در محل زخم می شود و در نهایت باعث عفونت موضعی یا سیستمیک می شود. با توجه به ویژگی‌های زخم‌های سوختگی، استراتژی‌های اولیه برای درمان آن‌ها بر بازگرداندن عملکرد سد پوستی، کاهش عفونت، و مهار تشکیل اسکار و انقباض پوست تمرکز دارد. در درمان بالینی، پیوند پوست اتولوگ به طور کلی استاندارد طلایی برای درمان سوختگی در نظر گرفته می شود. اما در موارد سوختگی شدید گسترده، ممکن است منبع اتوگرافت به دلیل در دسترس نبودن نواحی اهداکننده و انقباضات پوستی محدود شود. بنابراین، پانسمان‌های زخم کاربرد گسترده‌ای در درمان زخم‌های سوختگی دارند. یک پانسمان زخم ایده‌آل باید چسبندگی مناسب، ظرفیت ضد میکروبی، سهولت جایگزینی و اندازه‌های متناسب با زخم را داشته باشد.

در فرآیند درمان سوختگی، پانسمان های هیدروژل مزایای بیشتری دارند. هیدروژل نوعی شبکه پلیمری غنی از آب است که از پلیمرهای طبیعی یا مصنوعی تشکیل شده است. زیست سازگاری، زیست تخریب پذیری و زیست فعالی بیوپلیمرهای طبیعی (به عنوان مثال، کلاژن، کیتوزان، استات سلولز، ژلاتین، فیبرین، اسید هیالورونیک و نمک های آن، آلژینات) ارزش بالقوه آنها را به عنوان پانسمان برای سوختگی تعیین می کند. در مقایسه با پلیمرهای طبیعی، هیدروژل‌های حاصل از پلیمرهای مصنوعی دارای خواص مکانیکی قابل کنترل و زیست تخریب پذیری عالی، همراه با هزینه کمتر و منابع فراوان‌تر مواد خام هستند. آنها همچنین می توانند توسط فناوری های مختلف تولید برای ارائه طیف گسترده ای از خواص تولید شوند. ترکیبی از مواد طبیعی و مصنوعی می تواند محدودیت ها را کاهش داده و کارایی پانسمان هیدروژل حاصل را بهبود بخشد. انواع مختلفی از پانسمان های هیدروژل موجود است که برخی از آنها حاوی داروهای اضافی با خواص بی حس کننده، ضد التهابی یا تغذیه ای هستند.

اصلاح هیدروژل‌ها می‌تواند آنها را قادر سازد تا عملکردهای بیولوژیکی مختلفی داشته باشند تا با نیازهای مختلف که باعث التیام زخم می‌شوند، مطابقت داشته باشند. پانسمان هیدروژل می‌تواند عفونت زخم را کنترل کرده و با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای ضدالتهابی در مرحله التهاب، دبریدمان اتولیتیک بافت نکروزه را انجام دهد. در مرحله تکثیر، پانسمان های هیدروژل می توانند بازسازی عروقی و تکثیر فیبروبلاست را با آزادسازی فاکتورهای رشد و تخریب مواد فعال زیستی افزایش دهند. علاوه بر این، پانسمان‌های هیدروژل می‌توانند به عنوان داربست‌های مهندسی بافت یا القای عواملی برای توسعه تولید بافت استفاده شوند. ساختار متخلخلی که هیدروژل دارد می تواند ترشحات زخم را جذب کند، نفوذپذیری عالی و محیط مرطوب را در اطراف زخم حفظ کند و درد بیماران را تا حدی کاهش دهد. بنابراین، پانسمان هیدروژل ممکن است به عنوان یک استراتژی برای مدیریت زخم سوختگی عمل کند و نقش اساسی در بهبود زخم ایفا کند.

 

 

پانسمان‌های هیدروژل عمدتاً از سه جنبه پیشگیری از عفونت، ترویج ترمیم و ساخت داربست‌هایی برای مهندسی بافت پوست طراحی شده و نقش‌های درمانی را ایفا می‌کنند. در پیشگیری از عفونت، پانسمان های هیدروژل می توانند پوشش بهتری بر سطح زخم ایجاد کرده و زخم را از محیط خارجی عایق کنند. دوم، اصلاح حامل روی هیدروژل می تواند عملکرد ضد باکتریایی خاصی داشته باشد تا از تکثیر باکتری در محل آسیب موضعی جلوگیری کند. در فرآیند بازسازی بافت زخم، هیدروژل ها می توانند به عنوان حامل عوامل رشد برای دستیابی به رهاسازی پایدار فاکتورهای رشد در بستر زخم مورد استفاده قرار گیرند که برای ترمیم بافت مفیدتر است. در مطالعه ساخت بافت مهندسی شده پوست در شرایط آزمایشگاهی، هیدروژل همچنین می تواند به عنوان الگویی برای بازسازی بافت عمل کند و روشی برای ترمیم زخم های سوختگی تمام ضخامت ارائه دهد.

محدودیت‌های پانسمان‌های سنتی، پیشرفت‌های فن‌آوری، و درک درمان زخم سوختگی منجر به گسترش پانسمان‌های سوختگی موجود و توسعه پانسمان‌های سوختگی جدید شده است. انتظار می‌رود تحقیقات آینده روی پانسمان‌های هیدروژل برای سوختگی‌ها بر تنظیم التهاب، کنترل عفونت، سلول‌های بنیادی، پیوند، نشانگرهای زیستی، عوامل مؤثر بر بهبود زخم و درمان فردی متمرکز شود.

 

تیم تولید محتوای تهران ترمیم همواره در تلاش است تا محتوای دقیق و بروز با رفرنس مقالات علمی معتبر تولید کند. اما این محتوا نباید به منظور تشخیص یا درمان مشکلات پزشکی مورد استفاده قرار بگیرد. تهران ترمیم هیچ مسئولیتی را در قبال خود درمانی یا عدم مراجعه به پزشک یا متخصص پزشکی با مدرک معتبر نمیپذیرد. لطفا قبل از آزمایش یا استفاده از یک محصول پزشکی جدید با یک پزشک مشورت نمائید.